De opkomst van de schermsport sinds de achttiende eeuw heeft een zeer nadelige invloed gehad op ons inzicht in de manier waarop de zwaardvechters van voor die tijd vochten. De moderne schermer, geoefend in het gebruik van zeer lichte wapens in een aan beperkende regels onderhevig schijngevecht, is niet voorbereid op een begrip voor het gebruik van de veel zwaardere wapens van de middeleeuwer – wapens die met moderne schermtechnieken niet hanteerbaar zijn. Het hierdoor veroorzaakte (gebrek aan) begrip voor de middeleeuwse zwaardvechtkunst staat niet ver af van de weergave ervan zoals in de jeugdserie Floris uit de jaren zestig, waarin we Rutger Hauer in de persoon van Floris met zijn zwaard handjeklap zien spelen met zijn tegenstanders.
Het beeld van middeleeuwse ridders die zwaar bepantserd niets beters wisten te doen dan met volle kracht op elkaar in te hakken is symptomatisch voor het teloorgaan van een kunst: de kunst van het zwaardvechten, welke iets heel anders is dan de schermsport. Het is ook symptomatisch voor de neiging, om de ervaringen uit de eigen tijd te projecteren op andere perioden – en zich dan te verwonderen over het onvermogen van mensen uit een andere tijd, leer te trekken uit onze ervaringen.
Stephen Snelders
